De Sasando

Gisteren schreef ik dat we Kupang op de motor gaan ontdekken. Nou dat op de motor is nogal een dingetje. Niet zozeer de motor maar wel het huren hiervan. Door de Coronacrisis is het toerisme als een kaartenhuis ingezakt. Het toerisme was op Timor al niet erg groot maar nu is het helemaal niks meer. En toch heeft Timor veel te bieden en daarom zijn we hier. De te huren motoren zijn allemaal door de crisis verkocht. Maar door flink op straat te vragen en mede door de hulp van de vrouw des homestays is het toch gelukt om twee motoren te huren. De prijs is flink hoger (RP 95.000) dan normaal maar dat gaat de pret niet drukken. Het is gewoon fijn om zelf te bepalen waar heen te gaan en te stoppen waar we willen. Met een auto met chauffeur is het anders en die mot ook nog gratis meeeten😂😂. De mensen op straat waren enorm behulpzaam met het zoeken naar motoren. Ze vroegen zelfs vrienden of ze hun tweewieler willen verhuren maar dat doen ze niet want ze hebben hun motor zelf nodig. We zijn zelf ook nog wandelend op zoek gegaan maar we kwamen midden in de kampung gerecht en daar is zeker geen “verhuur”. Maar toch is het gelukt om ze te huren. De aanhouder wint!

Meer foto’s: klik op “foto’s” West Timor 2022…..in de rechterkolom van het blog.

Het is rond achten en we mogen aanschuiven voor het ontbijt. Nasi pecel met een zeer pittige pindasaus, fruit en een kop gitzwarte koffie. Een uur later komen ze de motors brengen. We betalen ze RP 20.000 pp exra zodat ze daarmee met een Gojek (brommertaxi) terug kunnen naar waar zijn vandaan zijn gekomen. Het zijn duidelijk niet de nieuwste modelletjes maar ze doen het dus kunnen we van A naar B. Voor één van de motoren is zelfs geen wegenbelasting betaald wat te zien is aan het jaartal op de kentekenplaat maar dat is ons probleem niet. Onze eerste stop is het huis van de familie Edon. Hier leert men het instrument Sasando te bespelen. Niemand thuis behalve de man des huizes. Hij legt wat uit en bespeelt het prachtige traditionele handgemaakte snaarinstrument. We schudden hem de hand en we gaan weer. 

De sasando, ook sasandu genoemd van Sandu of Sanu, is een buisciter, een harpachtig traditioneel muzieksnaarinstrument afkomstig uit Rote Island in Oost-Nusa Tenggara, Indonesië. De naam sasando is afgeleid van het Rote dialectwoord "sasandu", wat "vibrerend" of "klinkend instrument" betekent.  

Laten we gaan lunchen op strand Lasiana. Daar aangekomen…bijna geen kip te zien. We drinken een cola en we gaan weer. Volgens de vrouw van het drinkstalletje is het op zondag keidruk. Wij geloven haar! We rijden weer verder en slaan enige dikke kilometers verderop rechtsaf naar een ander strand. Veel lege stalletjes en een rommelige sfeer. Het zal ongetwijfeld een avondgebeuren zijn maar dan zijn wij alweer verderop. We duiken een warung in en doen ons goed aan een bord rijst met kip en groenten. Dit ritueel zullen we vaak moeten herhalen want veel meer en anders dan rijst eten ze hier niet. Met onze gevulde buikjes gaan we op zoek naar een familie die niet alleen de Sasando bespeelt maar ook maakt. Na 20 km, een stuk buiten Kupang in het dorp Oebelo, ligt het erf van Pengrajin Sasando. We worden heel vriendelijk ontvangen en gelijk gaat er iemand een welkomstmelodie op de Sasando pingelen. Een prachtig helder geluid. Als hij klaar is gaan we naar de naast het huis gelegen schuur. Helaas is er niemand aan het werk maar hier worden ze wel gemaakt wat duidelijk te zien aan het houtafval  en andere rommel op de vloer. De waaier (achterzijde) van het instrument wordt gemaakt van de bladeren van de Lontarpalm. Voor nog vijf te maken instrumenten hangen de bladeren te drogen.  De houten buis is van bamboe en de kop en de snaarknoppen zijn van Jati hout. Van origine komt de Sasando van het eiland Rote (daarover later meer). Het Jatihout kennen wij van de ramen en deuren op Bali. We worden uitgezwaaid en rijden terug (20 km) naar het Guesthouse. Het is mooi geweest voor vandaag. Morgen nog een motordag.

Een kerk in aanbouw, het Jezusbeeld staat er al