Asfalt

Vandaag ga ik niet wandelen omdat ik mijn voeten en benen rust geef. Zo af en toe is dat lekker voor de spieren en dan doen we wat anders zoals tuinieren in de vroege ochtend als het nog niet warm is. Elke keer als we gaan wandelen dan is de blik vaak gericht op de mooie groene omgeving maar ook op zwarte of vaak donkergrijze asfalt als het er al een tijd ligt. Bali krijgt dikwijls het verwijt dat de wegen in een slechte conditie verkeren. Dat is vaak een gegeven maar dat geldt niet voor alle delen van het eiland. In het massatoeristische zuiden zoals Sanur en Kuta zijn de wegen in een redelijk goede staat maar richting het westen en noorden wordt het slechter. Dit heeft vooral te maken met het zware verkeer en het trage onderhoud dat zeker niet zo wordt uitgevoerd als in de westerse landen. De hoofdweg van de hoofdstad Denpasar naar Gilimanuk (de ferry naar Java) heeft veel te lijden van het te zware vrachtverkeer. Op heel veel plekken is het asfalt kapot gereden en verkeert in een slechte staat. Hierdoor ontstaan er ook gevaarlijke situaties omdat men de gaten in het wegdek probeert te ontwijken met als gevolg ongelukken met soms dodelijk afloop. Vooral op de motor is het erg opletten geblazen omdat er ook wegggebruikers zijn weinig respect tonen voor de medeweggebruiker. De langzaam rijdende trucks worden vaak zeer gevaarlijk ingehaald waardoor de tegemoetkomende motorrijder kwetsbaar is. Wekelijks ga ik 2x op de motor naar Negara en zie deze hachelijke situaties met mijn eigen ogen en dit went nooit! Maar er is ook positief nieuws te melden. In de provincie Jembrana waar wij wonen is gaat het Awen-Lelateng wegenverbeteringsproject binnenkort van start. Vele wegen worden en zijn inmiddels al gerenoveerd en dat heb ik al kunnen zien tijdens mijn wandelingen. Maar ondanks deze goede ontwikkeling blijft de hoofdweg een hoofdpijndossier want de situatie met het vele enten zware vrachtverkeer van en naar Java zal niet snel veranderen omdat 80% van de goederen over de weg wordt aangevoerd. En veel toeristen betekent ook veel goederen die nodig zijn. Als ik wandel dan kom ook prachtige oude kilometerpalen tegen die verwaarloost langs de wegen staan. Dit erg jammer want die horen zeker in het landschap een wat mij betreft mogen ze die ook weer mooi maken maken maar ik vrees dat men dit geheel onbelangrijk vindt.

Het Awen-Lelateng wegen project

deels goed maar dan was blijkbaar het geld op

in slechte staat

reeds geheel gerenoveerd en voorzien van nieuw asfalt

een verwaarloosde kilometerpaal

Vogelnestjessoep

Sundaycolumn.

We zijn wat aan de late kant (half zeven) maar de lucht kleurt al prachtig blauw. Ondanks een flinke snotneus en daardoor een lagere energiegraad gaan we er toch op uit. We lopen op het strand want de zee is “klein” zo zeggen de Balinezen dat bij laag water (laut kecil)en bij hoog water is de zee uiteraard groot (laut besar). Na 4 km kunnen we niet verder vanwege een rivier dus nemen we het weggetje richting de “grote” weg die we oversteken. Een fraai uitgedoste vrouw groet ons. Een stuk verderop zien we een grote hoge betonnen schuur met bovenin gaten. Bovenop deze schuur waarvan er meerderen zijn in dit gebied, staat een vogellokker. Dit gebeurt met vogelgeluiden die de Gierzwaluwen naar binnen lokken. (Luister naar de video). Deze vogeltjes maken binnen tegen de muren nesten met hun speeksel. Deze nesten die rijk zijn aan vitamines en mineralen worden verkocht als ingredient voor de wel bekende vogelnestjessoep die geassocieerd wordt met een goede gezondheid, energie en een mooie huid. Een delicatesse met een hoge waarde. Indonesië is van deze nesten één van de grootste leveranciers ter wereld. Het was deze zondag een korte maar mooie ronde. Volgende week als mijn snotneus weer verleden tijd is dan weer een langere tippel.

De Waterput

Het is kwart voor zes. Het is nog donker en ik hoor de regen tikken op het ijzeren dak van het terras. Ik wacht totdat het enigszins licht is en zie nog steeds veel druppels van boven komen uit de donkere lucht. Vandaag geen wandeling. Lopen in de regen is lekker, met veel zuurstof maar in een nat pak heb ik geen zin. En 15 km met een paraplu omhoog zie ik ook niet zitten dus over een paar dagen beter. Ik wandel nog wel een paar honderd meter naar de vuilnisplaats van het dorp. Onderweg zie ik een koe tot zijn enkels in de modder staan. Zij staat naast een waterput en dat doet me denken aan de tijd. Soms denk ik dan dat de tijd hier stil heeft gestaan ondanks dat het toch dezelfde datum is. In de kleine dorpjes hebben de veel meestal armzalige huisjes nog een waterput. Soms met een elektrisch pompje maar ook nog handmatig met de emmer. Als ik wandel zie ik dan ook diverse modelletjes waterput, met en zonder begroeiing. De huizen in de grotere dorpen zijn voorzien van leidingwater van de PNAM met een lage druk waarvoor men wel een klein maandelijks bedrag dient te betalen. Deze huizen hebben dan ook een blauwe watermeter maar ook nog steeds een eigen put. Bekend is dat dit water een hoge PH waarde (zuurgraad) heeft. De reden is mij onbekend.

Ogen laseren

Het is 25 augustus en we gaan naar het National Eye Centre in Surabaya op Java. Na 10 jaar een bril op mijn neus is het tijd om afscheid te nemen van dit hoofdaccesoire. Vaak vette glazen, irritatie en moeite met trappenlopen vanwege de variofocusglazen. We nemen eerst de ferry vanaf Gilimanuk naar Ketapang aan de overkant op Java. Dit is ongeveer anderhalf tot 2 uur varen. Als we van boord gaan lopen we in 10 minuten naar het treinstation van Ketapang. Met de Eksekutif-trein van KAI (Kereta Api Indonesia) sporen we in 6 uur naar station Gubeng Surabaya. We arriveren daar om 17.00 uur. We sturen een berichtje via WA naar het NEC. Daar wordt een taxi geregeld die ons op kosten van het NEC naar het Eyecentre brengt. Daar aangekomen worden gedurende 2 uur allerlei testen gedaan. Na afloop van deze uitgebreide oogtest heb ik een gesprek met de de oogarts Dr. Dini Dharmawidiarini. Haar conclusie is dat het laseren van mijn ogen middels de Presbyond methode de beste en meest risicoloze oplossing is. Omdat wij van ver komen kan de behandeling de volgende ochtend om 8 uur plaatsvinden,. Een hotel voor morgen en overmorgen, voor twee nachten,  wordt geregeld op kosten van het Eyecentre. Het hotel voor vandaag is op onze kosten omdat dit een onderdeel is van Precheck. 

De volgende morgen 26 augustus om 07.30 uur worden we met de Blue Bird Taxi van het Hotel Dafam naar de kliniek gebracht. Dan worden alle voorbereidingen getroffen voor de operatie die maar kort zal duren. De behandeling is in twee stappen. Stap 1 is het loslaseren van een flap. En stap 2 is het laseren van de ogen om de bijziendheid, de verziendheid en de cilinders te corrigeren. De flap wordt opgetild en dan duurt het laseren 15 seconden. Daarna wordt de flap weer gesloten en glad gestreken. De gehele operatie is volledig pijnloos. Middels druppels worden mijn ogen verdoofd. De gehele operatie is door Henk op video vastgelegd vanuit de familiekamer. Een kamer naast de operatiekamer met een glazen scheidingswand zodat men kan meekijken.

Na deze geweldige Presbyond operatie worden we met een taxi teruggebracht naar ons hotel. Mijn ogen moeten regelmatig worden gedruppeld met drie verschillenden druppels waaronder ook antibiotica. Het grootste gevaar van een oogoperatie is een infectie. Dus belangrijk is druppelen met ontsmette handen. Tijdens het slapen zijn mijn ogen afgedekt met transparant schildjes zodat ik tijdens mijn slaap niet in mijn ogen kan wrijven. 

De volgende morgen 27 augustus worden we om 16.30 weer opgehaald met een taxi. Om 17.00 uur heb ik een afspraak voor de eerste controle. Alles ziet er goed uit. Ook de dokter bevestigt dit. 

Het zicht is nog niet 100% maar dat heeft tijd nodig. Meestal duurt het 1 maand voordat het resultaat optimaal is. Inmiddels is het zicht meer dan 95%. 

Een week later op 2 september zijn we wederom in de trein gestapt naar Surabaya voor een controle. Met de dagtrein 11.00 uur heen en met de nachttrein 22.50 terug naar Bali. De controleresultaten zijn goed en ook de dokter is tevreden. Op 29 september a.s. voorlopig de lastste controle. Mijn bril is verleden tijd dat is een feit! 

De kosten van vooronderzoek en operatie, inclusief taxi van en naar station naar kliniek en van en naar hotel. Inclusief 2 nachten 3*** hotel met een ontbijtbuffet. Indonesische roepia 44 miljoen. Met de huidige koers is dat ongeveer 2.800 euro. 

Ze gaan zo beginnen

Met Dr. Rini

Zonder bril

Met het operatieteam, operatie geslaagd

Tijdelijk met een beschermingsbril

Met de mederwerkster van de receptie

Droes

 Vandaag weer een mooie wandeling. Ik sla vanuit huis niet rechtsaf maar linksaf en loop langs een paar prachtige huizen van een door koe(ien)handel gevulde familie. Aan het einde van de Jalan Ikan lumba lumba (de Dolfijnstraat) kom ik bij de “grote” weg. Dit is de A1 (A2 l,A3 etc bestaan niet). Dit is de economische slagader van Bali. Al het goederenvervoer vanaf Java naar Bali komt over deze weg. Ik sla rechtsaf. Terwijl het drukke verkeer langs me heen raast loop ik verder naar het dorp. Na 500 meter verstomd het geronk van de vrachtwagens met hun zwarte uitlaatgassen want ik sla links af het dorp in richting de al eerder genotuleerde kippenschuur. Het gekakel en de mestlucht komt me nader. Als ik deze iconische plek voorbij ben smelt ik weer samen met de natuur maar vandaag voel ik me anders. Mijn gedachten dwalen naar André, voetbalmaat, dorps- en generatiegenoot  die vorige week is overleden. Helaas gunde zijn gezondheid hem niet meer dan 72 jaren. Hij blijft voor velen en voor mij onlosmakelijk en eeuwig in de herinnering als de onverzettelijke Droes. Ik denk aan de momenten dat we trainden op het modderige veld 2 van onze club. Één moment komt bij mij altijd bovendrijven. Tijdens een wedstrijd tegen de vv Stellendam komt er een hoge bal waarbij ik niet de bal raak maar wel Droes. Knock out! Ik geef hem met een dikke glimlach een plekje in mijn hart en loop verder zoals ook het leven verder gaat. Ik passeer een huis-aan-huis-venter. Een vrouw die met haar motor met achterop een bak, langs de huizen in de afgelegen weggetjes gaat met groenten en snacks. Na enkele kilometers passeer ik weer de Protestante kerk Immanuel in het dorp Ambyarsari. Het is er stil, de dienst is al voorbij. Ik vindt het eigenlijk wel weer mooi geweest. Ik geniet van de mensen jong en oud en loop via een prachtig bospad richting Sumbersari. Na iets meer dan 14 km ben ik weer thuis. Het plan voor vandaag: samen een appeltaart bakken.

Droes links naast mij (rechts op de foto). RIP my friend